Nadir topraklar veya nadir toprak elementleri 1700 lü yılların sonuna doğru farkedilmeye başlanan elementlere verilen isim. Örnek Yitrium (Y),Terbiyum (Tb). Ben doğrusu bu tabirin olduğundan bile bihaberdim. Nadir elementler illa nadir değiller ama birarada nadiren çıktıkları için de böyle bir isim verilmiş.
Cahit Helvacı hoca ile bundan 11 yıl önce tanıştım. Dokuz Eylül’de bilim tarihi dersinde o dünyanın oluşumunu ve jeoloji anlatıyordu ben de evrim. O zamandan beri dost olduk.
Cahit hoca Artvinli, jeolojiye gönül verdiği için Çin’den Peru’ya, Bolivya’dan Nepal’e, Japonya’ya konferanslar vermek ve çalışmak için gitmiş. Safkan bir akademisyen.
Geçen cumartesi günü sağolsun bana özel bir jeoloji dersi verdi araba ile biraz nadir element aradık, biraz fay hatlarını gördük. Enfes bir gün geçirdik.
Toprak çekiyor anlaşılan artık çiftçilik ve biyoloji yetmedi şimdi Cahit Helvacı editörlüğünde Nobel Yayınevi tarafından yayınlanan Genel Jeoloji Temel Kavramlar kitabını okuyorum. Sırada bir de Tanju Kaya Hocanın başında olduğu Ege Üniversitesi Doğa Müzesi gezisi var.
Cahit Helvacı kendi hazinesini Doğa müzesine hediye edecekmiş. Dünyanın çeşitli yerlerinden topladığı maden ve mineral karışımı içeren taşları. Ah servetler ! Ben de çok nadir böbrek hastalıklarından parçalar içeren biopsi parçalarını ve mikroskopik preparatları Marmara Üniversitesine nadir safra ve böbrek taşlarını İTÜ maden fakültesine, Kitaplarımın çoğunu da gene Marmara Üniversitesine armağan etmiştim Urla’ya göçerken. Cahit Helvacı Karşıyaka ve Bostanlı’nın eskiden patlamış bir yanardağın denize aktığı yere kurulduğunu anlattı bana.
Karşıyaka yerleşim için deprem açısından ne kadar sağlam sorusu doğrusu akla takılıyor.
Hep oradan Karşıyaka\’dan Bornava\’ya kadar sırtların yeşillendirilmesini yazıp durdum. Anlaşılan bir kısmı valilik bir kısmı belediye yetkisinde ve ikisi de anlaşıp bu hizmeti gerçekleştiremiyorlar. Helvacı Jeolojinin şehir planlaması içine entegre edilmesinin öneminden bahsetti
On yıl once Cahit Helvacı ve meslektaşları Urla civarında bir deprem haritası ve fay hatları çalışması yapmışlardı. Davet ettim ve bir akşam üstü Kaymakamlık Kültür merkezinde bir sunum yaptılar. Yeterince duyurduk. Ne Urla Belediyesinden ne Kaymakamlıktan bir yetkili gelip izlemedi
Efesten sonra Torbalı’da verimli toprakların üzerindeki beton yığınlarını, çok katlı konutları, binaları gördük. Sıra sıra apartmanlar yolun iki tarafında. Hava kirliliği de onbir kasım akşamı Torbalı’da keyif sürüyordu.