İnternet sayesinde zengin olan genç, zeki ve tığ gibi insanları görüyoruz. Her şey daha güzel ve kolay oluyor artık.
Gençler hangi lokantaya gidelim sorusuna yanıt için tripadvisor, yelp falan gibi bir uygulamayı açıyorlar. Orada görüyorsunuz 5 yıldızdan kaçı dolu? Gidenler neler yazmışlar? Anında çözüm, konum da yanında, hemen oraya doğru gidiyorsunuz. Bugün hala aracı kendiniz kullanıyorsunuz ama yakında araç sizi bir düğmeye basınca oraya götürecek.
Alışverişi rahatça internetten yapıyorsunuz ve aldığınız ayağınıza geliyor, beğenmeyince iade hakkınız var.
Seçimi bilgisayardan yapıyorsunuz. Kar kış veya yaz sıcağınca sandığa gitmek kalmayacak yakında . İsterseniz yüz tarama ile kimliğinizi bildirip tatil yaptığınız yerden seçebileceksiniz..
Çin’de, Rusya’da, ve tabii öncü ABD de arama motorları var. Yeni ve güzel bir dünya. Ama o da ne?
İnsanlar hırsız, yalancı ve hilekar!
Türkiye’nin ekonomisi ortada, İtalya ABD de para pul koparma derdinde yoksa çıkabilir. Arjantin, Venezuela, Rusya dardalar.
O lokanta uygulamalarına yazılanların yaklaşık yarısı profesyonellerce oraya yazılıyormuş. Daha açılmamış bir lokantanın dört buçuk yıldızlı halinin arkasında oynananlar! Suç değil mi? Suç, ama yakala yakalayabilirsen. Her yorum girişi için şebekelere beş Euro para ödeniyormuş. Yakalayacak olanlar daha az kazanıyorlarsa ve mesleki gelecekleri seçilmişlerin iki dudağı arasında ise? Yalandan pay alanlar bizzat seçilmişler iseler?
Rakibiniz ve komşunuz olan lokanta da sizin yıldızınızı düşürmek için ayni yola başvuruyor, unutmayın!
Alışveriş mi? kullandığınız bilgisayar pahalı ve yeni ise size sunulan fiyat daha pahalı. Amma uzun (Amazon) dünyanın en iyi alış veriş sitesi mi? Eh , orada oturduğunuz mahalleye göre fiyat veriyor algoritmalar sayesinde.
Seçim? Eh gördünüz Feyzbuk ve Cambridge Analytics’in son ABD seçimlerinde oynadıkları oyunları.
ABD Rusya seçimlerine müdahele etti diye neredeyse kriz geçirecek. Kendileri sadece hemen her ülkenin seçimine müdahale edince iyi, kendilerine müdahale edilince kötü mü?
Bırakın başkalarının seçimine müdahaleyi, kendi seçim bölgelerini işlerine geldiği gibi değiştiriyorlar siyah veya beyaz seçmen oranına göre göz göre göre!
Ama hukuk var ve bunlar tespit ediliyor ve cezalandırılıyorlar. Öyle mi? Sen öyle san. Hukuka müdahale olmuyor mu orada? Muharrem İnce Tıp Fakültesinde konuşma yapınca hemen ertesi gün Dekanın işine son verilmiyor mu? FBİ şefinin işine ABD de Trump’u araştırıyor diye son verilmedi mi? Trump Rus kara parasını binalarında aklayarak zengin olmadı mı? Devlet büyüklerinin değerli çocukları halka oran ile epeyce çabuk zengin olmuyorlar mı? Bir gemiyi devlet kredisi ile al, adacık şirketi ile ve 10 yıllık devlete karlı bir şekilde kirala. Oturduğun yerde zengin ol. Maduro gözümüzün önünde tombullaşmadı mı halkı son beş yılda yoksulluktan ortalama beş kilodan fazla zayıflar iken?
Malzeme bu, insan böyle ama hak hukuk? Ve resmi araştırma kuruluşları, gerekirse bireysel tehdit, hatta adam öldürmeye kadar varan işlerin içine girebiliyorlar. Hukuk ve seçim doğal olarak aldığınız bilgiye göre şekilleniyor.
Dünyanın sonu mu geliyor? Sanmam. Bir ciddi ekonomik ve ahlak ateşinden geçeceğiz.
Ama gelecekte teknolojiden öte bildiğimiz eski değerler giderek daha da önemli olacaklar. En başta da güven. Sonra izan ve insaf. Dar çerçeveler içinde güven. Oradan yola çıkarak saf tutma.