Ege’de Antep Fıstığı

Türkiye’nin her tarafına  zeytin ekildi. Midyat  yakınında zeytinle uğraştığımı duyan birisi göster deyince girişip iki ağacı budamıştım. O yöre zeytine bulaşırsa Ege de antep fıstığına merak salar doğal olarak. Hep komşunun tavuğu daha semiz gelir göze.  Eh, kilosu 15 – 20 Tl ye herhangi bir yemişi satabilmek de cazip mi cazip. Ben de birkaç yıldır araştırıyorum bu antep fıstığını.

Urla Zeytineli köyünde var 10 kadar ağaç. Ama yemişler hep boş çıkıyormuş. 2 yıl önce gördüm o zamanki bilgimle bile poyraza daha fazla erkek dikmek gerek demiştim.

Malum nasıl mandalina portakal turunç birbirleri ile akraba iseler,  melengeç, sakız , çitlembik ve antep fıstığı da akraba.

Veya hayvanlar aleminden örnek verecek olursam at türleri zebra ve eşek  gibi.  Malum katır at ile eşeğin çiftleşmesinden doğan ve kısır olan hayvan:   baba at  olunca daha ufak  ve eşeğe benzer , inatçı bir katır baba eşek  olunca daha büyücenek daha iyicene huylu bir katır ortaya çıkıyor  yani daha ziyade anne ne olacağını belirliyor.  Bu kırmalar  kendi nesillerini devam ettiremiyorlar.

Urla Yarımada’sında sakız ağacına  merak çok da birkaç antep fıstığı ağacını sadece Zeytineli köyünde görebilmiştim.  Balıkesir civarında da bir antep fıstığı bahçesi geçmiştim.

Arayan bulur misali  antep fıstığı hakkında biraz daha öğrenmek için  bu işin piri Cemil Kurt’u buldum Uşak Manisa arasında Selendi’nin  Çortak köyünde.   Cemil Bey babasından devralmış antep fıstığı merakını ve senede bazen birkaç kez Gaziantep’e giderek 35 yıldır pekiştirmiş bilgisini.  “Dört beş dişi ağaca bir erkek olması gerek” diyor.  Doğada yaban büyüyen erkek melengeç sayısı azaldıkça döllenme de bir sorun oluyormuş.  Yüzeye yakın kökleri çapa falan yapayım derken çok zarar görüyormuş. Taş içinde doğal ortamda bırakmak en iyisi diyor. Fidan dikmek yerine hep doğadaki melengeçleri aşılamış. Bilhassa “Atlantik isimli ağaca (bir nevi kabaağaçmış)  aşılanan antep fıstığı verimli oluyor” diyor.   Aşılayıp belki ilk seneler az su verip  bir on onbeş  veya yirmi sene bekleyince bu kanaatkar ağaçlardan verim de alınıyormuş. Cemil Kurt Mali müşavir. Ama daha fazla bu ağaçla haşır neşir. Eh “Çiftçinin karnını yarınca kırk tane gelecek sene çıkarmış “derler. Merak edip başlamak işin özü galiba.

Cemil Bey ne hatalar yaptıklarını anlattı ve epeyce zaman ayırdı bize.

Ağaçla vurarak silkmek gelecek senenin mahsulünü öldürüyormuş örneğin. Yazıdan ziyade resimler anlatıyor gördüklerimi.

1)   Atlantik ağacına aşı yapılmış Antep Fıstığı.

2)   Taşta biten melengeç

3)   Ve tabii oralara gitmişken Kuladaki Peri bacalarından bir görüntü.